Provinciale lening voor boeren met muizenschade

LEEUWARDEN – De provincie Fryslân komt met een kredietfaciliteit (lening) voor boeren met muizenschade aan hun land. Het gaat om leningen voor boeren die door deze plaag hun bedrijf niet voort kunnen zetten.

Landbouwgedeputeerde Johannes Kramer: ,,De mûzenpleach ûntwikkelt him hieltyd mear ta in ramp. Der binne gjin mooglikheden foar boeren om skeafergoedings út fûnsen, lyk as it Faunafûns te ûntfangen. De boeren dy’t gjin liening by de bank krije kinne, meie wy as provinsje – dé suvelprovinsje fan Nederlân – net falle litte. Dêrom ha we de mooglikheden foar in kredytfasiliteit, oftewol in liening, op in rige setten”.

Financiële ondersteuning

De mogelijkheid voor financiële ondersteuning betreft een laagrentende of renteloze lening met een maximum van 75.000 euro en een looptijd van vijf jaar. Of een lening van maximaal 37.500 euro met een looptijd van tien jaar. De Europese Commissie geeft de mogelijkheid om een renteloze lening van dit maximale bedrag te verstrekken. Mits de ontvanger nog geen steun ontvangen heeft via andere subsidieregelingen. Als dat wel zo is, berekent de provincie hoe hoog de lening of het rentepercentage per boer kan zijn.

Daarnaast kijkt de provincie naar een andere optie. Deze is nog onzeker omdat de Europese Commissie toestemming moet geven voor deze vorm van staatssteun. Het betreft een langlopende lening tegen 3,5% rente, die in 25 jaar tijd moet worden afgelost. Tien jaar hiervan is aflossingsvrij. Bij deze kredietmogelijkheid kan maximaal 80% van de schade worden vergoed.

Deze lening heeft een hogere rente dan bij banken, maar banken werken veelal niet met een aflossingsvrije periode. Het gaat uitdrukkelijk om gezonde bedrijven die door de muizenplaag in financiële problemen zijn gekomen. In samenwerking met het ministerie van Economische Zaken wordt nagegaan of Europa hier toestemming voor wil geven.

Taxatierapporten

De taxatierapporten moeten uitwijzen om welk schadebedrag het in totaal gaat en welk kredietplafond passend is.
Op dit moment heerst er nog geen acute financiële nood bij de boeren. Maar zodra de ondernemers in het voorjaar het vee de weide insturen of gras van het land halen, lopen ze tegen extra kosten aan.

Ze moeten voer bijkopen en het gras opnieuw inzaaien. Daarom wil het college van Gedeputeerde Staten deze leningsmogelijkheid zo snel mogelijk in orde maken. Toch is ze eerst nog afhankelijk van de taxatierapporten die het Faunafonds uitbrengt. Deze zijn in april – mei gereed. Pas dan is inzichtelijk wat de werkelijke schadebedragen zijn.

Garantieregelingen

Verder onderzoekt het Rijk momenteel of er mogelijkheden zijn binnen de garantstellingsregelingen. Hiermee kan het Rijk in een aantal situaties garant staan voor de aflossing van een banklening. Muizenschade is hier vooralsnog niet in opgenomen, maar het Rijk bekijkt of dit een optie is. Dit zou het voor banken in meer gevallen mogelijk maken om aan boeren met muizenschade een lening te verstrekken.

Een garantstelling valt ook onder staatssteunregels. Er moet dan dus gekeken worden naar de (on)mogelijkheid om zo’n garantstelling te combineren met de leningen die hierboven genoemd staan.

Toekomst

In de toekomst moeten alle betrokken partijen, en in de eerste plaats de boeren zelf, voorkomen dat een muizenplaag ooit weer in deze omvang plaatsvindt. Een provinciale leningsmogelijkheid komt in de volgende jaren niet meer terug. Daarom vindt er momenteel onderzoek plaats door de bureaus Altenburg & Wymenga en Alterra.

Dit gebeurt in nauwe samenwerking met het Rijk, de provincie Fryslân, Wetterskip Fryslân en LTO. In dit onderzoek staat centraal wat boeren kunnen doen om deze plaag in de toekomst te voorkomen/minder groot te laten worden. En hoe muizen op tijd te signaleren zijn en welke effecten maatregelen zoals het verhogen van grondwaterpeilen en het maaien van bermen hebben.

Verzekeringsmogelijkheid

Daarnaast kijkt het Rijk ook naar de mogelijkheid om voor de toekomst een verzekeringsmogelijkheid voor boeren te bieden. Het gaat dan om een vergelijkbare verzekering als de Brede Weersverzekering.